Samenvatting
De Subsidieregeling Duurzaam Maatschappelijk Vastgoed (DUMAVA) ondersteunt eigenaren van maatschappelijk vastgoed bij het verduurzamen van hun gebouwen. Het doel is het stimuleren van energiebesparende maatregelen en het verbeteren van de energieprestatie van bestaande gebouwen. De regeling is bijzonder vanwege de mogelijkheid om subsidie aan te vragen voor zowel losse maatregelen als integrale verduurzamingsprojecten, met variabele subsidiepercentages afhankelijk van de aard en omvang van de maatregelen.
Wat is de DUMAVA ?
DUMAVA is een subsidieregeling gericht op het stimuleren van verduurzamingsmaatregelen in bestaand maatschappelijk vastgoed. De regeling biedt financiële ondersteuning voor het uitvoeren van energiebesparende maatregelen, het opstellen van energieadviezen en het verkrijgen van energielabels. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) voert de regeling uit namens het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Voor wie is de DUMAVA bedoeld ?
De DUMAVA is bedoeld voor eigenaren van maatschappelijk vastgoed, zoals:
- Zorginstellingen
- Onderwijsinstellingen
- Sportverenigingen
- Religieuze instellingen
- Culturele instellingen
- Overheden
- Stichtingen en verenigingen
De aanvrager moet eigenaar zijn van het gebouw; huurders komen niet in aanmerking. Erfpacht wordt beschouwd als eigendom.
Wat is het doel van de subsidie ?
DUMAVA staat voor Duurzaam Maatschappelijk Vastgoed. De DUMAVA-subsidie is bedoeld voor eigenaren van maatschappelijk vastgoed, zoals scholen, zorginstellingen, overheidsgebouwen, culturele instellingen en religieuze gebouwen. Het doel van de DUMAVA-subsidie is om de verduurzaming van bestaand maatschappelijk vastgoed te versnellen en zo bij te dragen aan de klimaatdoelstellingen van het kabinet. Concreet wil de overheid hiermee:
-
De CO₂-uitstoot van maatschappelijk vastgoed verminderen.
-
Eigenaren stimuleren om te investeren in energiebesparende maatregelen.
-
De energielasten voor instellingen verlagen.
-
Voorbeeldgedrag tonen richting andere sectoren door maatschappelijk vastgoed te verduurzamen.
-
Bijdragen aan een gezondere leef- en werkomgeving voor gebruikers van het vastgoed.
De subsidie kan worden aangevraagd voor losse verduurzamingsmaatregelen, maar ook voor integrale renovaties gericht op een energiezuinig gebouw.
Waarvoor kunt u DUMAVA ontvangen ?
Subsidie kan worden aangevraagd voor:
- Energieadvies en energielabels
- Losse verduurzamingsmaatregelen, zoals:
- Isolatie van daken, gevels en vloeren
- Vervanging van beglazing
- Installatie van energiezuinige verlichting
- Plaatsing van zonnepanelen of zonnecollectoren
- Optimalisatie van verwarmings- en ventilatiesystemen
- Integrale verduurzamingsprojecten waarbij meerdere maatregelen worden gecombineerd.
Hoeveel subsidie kunt u krijgen
Het subsidiebedrag hangt af van het type project:
- Losse maatregelen: 20% van de projectkosten, met een minimum van €5.000 en een maximum van €1,5 miljoen.
- Integrale projecten: 30% van de projectkosten, met een minimum van €25.000 en een maximum van €1,5 miljoen. Bij een hoge energieprestatie kan dit oplopen tot 40%.
Voor grote ondernemingen geldt een maximum subsidiepercentage van 30%. Het totale budget voor de regeling is verdeeld over integrale projecten en losse maatregelen.
Wat zijn de voorwaarden ?
- De aanvrager is eigenaar van het maatschappelijk vastgoed.
- Het gebouw is in gebruik als maatschappelijk vastgoed.
- Er is een geldig energieadvies aanwezig.
- De maatregelen zijn nog niet gestart op het moment van aanvraag.
- De subsidieaanvraag is volledig en tijdig ingediend.
Voor integrale projecten is een maatwerkadvies vereist; voor losse maatregelen volstaat een energieadvies.
Hoe vraagt u de DUMAVA aan?
Voorbereiding
Een zorgvuldige voorbereiding is essentieel voor een succesvolle DUMAVA-aanvraag. Subwerk hanteert een gestructureerde aanpak:
- Vastgoed- en projectidentificatie
Samen met u brengen we in kaart welke gebouwen en verduurzamingsmaatregelen in aanmerking komen. De DUMAVA-regeling richt zich op maatschappelijk vastgoed (zoals zorginstellingen, scholen, sportaccommodaties en culturele gebouwen) waarbij energiebesparende maatregelen of integraal verduurzamen centraal staan. Subwerk toetst of uw vastgoed en plannen voldoen aan de voorwaarden van de regeling.
- Inhoudelijke en technische onderbouwing
Subwerk stelt een volledig verduurzamingsplan op of toetst uw bestaande plan. Hierbij wordt expliciet ingegaan op de maatregelen (zoals isolatie, zonnepanelen, warmtepompen, ledverlichting), de verwachte energiebesparing, de technische haalbaarheid en de aansluiting bij de erkende maatregelenlijsten (EML). Wij zorgen voor een logische opbouw, heldere toelichting en onderbouwing met actuele gegevens.
- Selectie van subsidiabele kosten
We bepalen gezamenlijk welke kosten subsidiabel zijn. Subwerk stelt een helder overzicht op van investeringskosten per maatregel, met onderbouwing op basis van offertes, prijsberekeningen of ramingen. Dit vormt een belangrijk onderdeel van de DUMAVA-aanvraag.
- Controle van randvoorwaarden
Subwerk toetst of uw organisatie voldoet aan de formele voorwaarden van de regeling, zoals eigenaarschap van het vastgoed, het niet combineren met andere subsidieregelingen en het tijdig verkrijgen van vereiste vergunningen. Indien nodig begeleiden wij bij het aanvragen van energieprestatie-advies (EPA-U) of het (in samenwerking met andere partners) opstellen van een MJOP.
Aanvraagprocedure
De DUMAVA-aanvraag wordt ingediend bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Subwerk verzorgt de aanvraag volledig namens uw organisatie.
- Opstellen van de aanvraag
Subwerk schrijft het complete subsidieverzoek, inclusief beschrijving van de verduurzamingsmaatregelen, doelen, aanpak, kostenraming, planning en technische toelichting. Hierbij maken wij gebruik van de taal en structuur die RVO hanteert, om de beoordeling zo soepel mogelijk te laten verlopen.
- Samenstellen en controleren van bijlagen
Wij voegen alle verplichte bijlagen toe, zoals offertes, het energieadvies of verduurzamingsplan, bewijs van eigendom, plattegronden, energieverbruiksgegevens en projectbegroting. Door onze ervaring weten we precies welke informatie nodig is om de aanvraag compleet en overtuigend te maken.
- Digitale indiening via het eLoket
Subwerk dient de aanvraag digitaal in via het RVO eLoket met gebruik van eHerkenning. Wij zorgen ervoor dat dit tijdig gebeurt en controleren direct of de aanvraag formeel correct is verwerkt.
Beoordeling
De aanvragen worden op volgorde van binnenkomst behandeld. DUMAVA werkt met een subsidieplafond; wie het eerst komt, maakt het meeste kans.
- Snelle en volledige indiening
Subwerk zorgt ervoor dat de aanvraag op de eerste dag van openstelling volledig klaarstaat voor indiening. Dit vergroot de kans op toekenning aanzienlijk, aangezien de regeling snel overvraagd is.
- Inhoudelijke toetsing door RVO
Na indiening beoordeelt RVO of de aanvraag compleet is, of de maatregelen voldoen aan de voorwaarden en of de kosten redelijk en onderbouwd zijn. Subwerk zorgt ervoor dat alle onderdelen van de aanvraag voldoen aan de beoordelingscriteria.
- Vragen of aanvullingen
Indien RVO aanvullende vragen stelt, verzorgt Subwerk de beantwoording en levert aanvullende documenten aan waar nodig. Hierdoor voorkomen we vertraging of afwijzing op formele gronden.
- Beschikking
Bij goedkeuring ontvangt u een subsidiebeschikking waarin de toegekende subsidie, de voorwaarden en de verplichtingen zijn opgenomen. Subwerk beoordeelt deze beschikking en adviseert u over vervolgstappen.
Na toekenning
Ook na toekenning blijft Subwerk uw vaste partner bij de uitvoering en verantwoording van het DUMAVA-project.
- Projectuitvoering en monitoring
Subwerk helpt bij het opstellen van een realistische uitvoeringsplanning, bewaakt de voortgang en toetst of de uitvoering overeenkomt met de aanvraag. Wij helpen bij het registreren van kosten, voortgang en afwijkingen.
- Verantwoording en subsidievaststelling
Na uitvoering van de maatregelen stelt Subwerk de eindverantwoording op. Wij verzamelen de facturen, betalingsbewijzen en opleverdocumentatie, en dienen de verantwoording in bij RVO. Ook de aanvraag voor subsidievaststelling nemen wij volledig uit handen.
- Evaluatie en vervolgtraject
Na afloop evalueren we samen met u het proces en bekijken we de mogelijkheden voor aanvullende verduurzamingsmaatregelen of vervolgregelingen. Denk hierbij aan de SDE++, EIA of lokale duurzaamheidsregelingen. Subwerk adviseert proactief over nieuwe kansen.
Belangrijke data en deadlines
- Conceptaanvragen opslaan: Vanaf 19 mei 2025.
- Opening regeling: 2 juni 2025 om 9:00 uur.
- Beoordelingstermijn: Binnen 13 weken na indiening.
- Vaststellingsaanvraag: Na uitvoering van de maatregelen, binnen de gestelde termijn.
Veelgestelde vragen
Wat is de DUMAVA en wat levert het op?
De Subsidieregeling Duurzaam Maatschappelijk Vastgoed (DUMAVA) is een regeling die eigenaren van maatschappelijk vastgoed ondersteunt bij het verduurzamen van hun gebouwen. Dit kan variëren van het uitvoeren van één of enkele energiebesparende maatregelen tot het realiseren van een integraal verduurzamingsproject met een significante verbetering van de energieprestatie.
Het uiteindelijke doel is het terugdringen van CO₂-uitstoot in de gebouwde omgeving en het verlagen van de energiekosten van maatschappelijke organisaties. Naast financiële ondersteuning levert de regeling een bijdrage aan toekomstbestendig vastgoed, een gezonder binnenklimaat, betere prestaties op het gebied van duurzaamheid en het behalen van wettelijke energiedoelen.
Wie komt in aanmerking voor de DUMAVA?
U komt in aanmerking voor DUMAVA als u eigenaar bent van bestaand maatschappelijk vastgoed dat op het moment van aanvraag daadwerkelijk in gebruik is voor een maatschappelijke functie. De regeling richt zich specifiek op gebouwen in de sectoren zorg, onderwijs, cultuur, religie, sport en openbaar bestuur.
Rechtsvormen die in aanmerking komen zijn onder meer stichtingen, verenigingen, gemeenten, kerkgenootschappen en andere instellingen zonder winstoogmerk. Ook privaatrechtelijke eigenaren kunnen subsidie aanvragen, mits het pand aantoonbaar maatschappelijk wordt gebruikt.
Huurders van maatschappelijk vastgoed komen niet in aanmerking, tenzij zij ook eigenaar zijn via bijvoorbeeld erfpacht of economische eigendom.
Welke werkzaamheden komen in aanmerking voor de DUMAVA?
De regeling vergoedt een breed scala aan verduurzamingsmaatregelen. U kunt subsidie aanvragen voor:
- Het opstellen van een energieadvies en/of maatwerkadvies;
- Het verkrijgen van een energielabel;
- Losse maatregelen zoals isolatie van daken, vloeren, gevels en beglazing, vervangen van bestaande installaties door energiezuinigere alternatieven (zoals warmtepompen, HR-ketels), het aanbrengen van zonnepanelen of zonnecollectoren;
- Verlichting vervangen door LED-installaties;
- Monitoring- en beheerssystemen (bijv. slimme thermostaten);
- Integrale projecten, waarin meerdere maatregelen gecombineerd worden voor een bredere verduurzaming.
Alle werkzaamheden moeten gericht zijn op een duurzame verbetering van de energieprestatie van het gebouw. Een overzicht van erkende maatregelen vindt u in de bijlagen van de regeling.
Hoe en wanneer vraag ik de DUMAVA aan?
De aanvraag vindt plaats via het digitale portaal van de RVO. U heeft hiervoor minimaal eHerkenning niveau 2+ nodig. Vanaf 19 mei 2025 kunt u een conceptaanvraag voorbereiden, en vanaf 2 juni 2025 om 9:00 uur kunt u uw aanvraag daadwerkelijk indienen.
Het is raadzaam om de aanvraag zo snel mogelijk in te dienen, aangezien de regeling werkt op basis van "first come, first served" en het beschikbare budget snel op kan raken.
Zorg dat u vooraf alle benodigde documenten heeft verzameld: een geldig energieadvies (of maatwerkadvies voor integrale projecten), een gedetailleerde begroting van de maatregelen, offertes, een uittreksel van de Kamer van Koophandel en eventuele bouwtekeningen of plattegronden.
Wat zijn de verplichtingen na toekenning van de DUMAVA?
Na toekenning van de subsidie moet u de werkzaamheden binnen een vooraf bepaalde termijn uitvoeren. U bent verplicht om de maatregelen conform de aanvraag te realiseren.
Na afronding van het project dient u een vaststellingsverzoek in bij RVO. Hierbij levert u onder meer een opleveringsverklaring, een bewijs van de uitgevoerde maatregelen (zoals facturen, foto’s en eventueel een nieuw energielabel), en een inhoudelijk en financieel eindverslag.
Bij grotere subsidiebedragen (≥ €25.000) wordt gewerkt met een voorschot en vindt een controle plaats op rechtmatigheid. Wordt aan alle voorwaarden voldaan, dan keert RVO het resterende bedrag uit. Zo niet, dan kan (een deel van) de subsidie worden ingetrokken of teruggevorderd.
Mag ik werkzaamheden uitbesteden binnen de DUMAVA?
Ja, u mag werkzaamheden (deels of volledig) uitbesteden aan derden, zoals installatiebedrijven, adviesbureaus of aannemers. Dit is in veel gevallen zelfs wenselijk vanwege de technische aard van de maatregelen.
Wel is het van belang dat de uitbesteding transparant en controleerbaar gebeurt. Alle kosten die u indient voor subsidie moeten onderbouwd worden met heldere offertes en facturen. Het is verstandig om tijdig met leveranciers en aannemers af te stemmen of zij ervaring hebben met subsidiabele verduurzamingsmaatregelen en of zij kunnen ondersteunen bij de verantwoording richting RVO.
Mag ik al starten voordat ik de subsidie heb gekregen?
Nee, u mag pas starten met het uitvoeren van maatregelen op het moment dat u de subsidieaanvraag heeft ingediend bij RVO. U hoeft dus niet te wachten op de beschikking (toekenning), maar mag wel direct na indiening van de aanvraag beginnen met de werkzaamheden.
Als u vóór de indieningsdatum start, komen de gemaakte kosten niet voor subsidie in aanmerking. Het is daarom essentieel om uw planning hierop af te stemmen. De aanvraagdatum fungeert als formele startlijn voor de subsidiabiliteit van uw project.